مدلسازی روند تغییرات پوشش/ کاربری اراضی با استفاده از زنجیره مارکوف و شبکه خودکار (مطالعه موردی استان همدان)

زمینه و هدف: میزان گسترش و تخریب منابع، با پیش­بینی تغییرات پوشش و کاربری سرزمین مشخص می‌شود و از این طریق می‌توان این تغییرات را در مسیرهای مناسب هدایت کرد. در این مطالعه، هدف مدل­سازی روند تغییرات پوشش/کاربری استان همدان با استفاده از تصویر ماهواره‌ای LANDSAT‌ سنجنده TM در سال 1989 میلادی و تصویر سنجنده LISS3 ماهواره IRS مربوط به سال 2008 میلادی است. روش بررسی: پس از انجام تصحیحات لازم به روش طبقه بندی نظارت شده با الگوریتم حداکثر احتمال، نقشه کاربری- پوشش اراضی برای محدوده مورد مطالعه در طی دو سال مورد نظر تهیه گردید، سپس با استفاده از زنجیره مارکوف با توجه به دو نقشه کاربری- پوشش اراضــی بـه­دست آمده، ماتریس احتمال انتقال کاربری­ها به یکدیگر محاسبه شد. برای مکانی کردن این تغییرات از روش شبکه خودکار استفاده گردید. یافته‌ها: در نهایت نقشه پوشش- اراضی استان همدان برای 19 سال بعد یعنی سال 1407 به­دست آمد و مساحت هریک از کاربری‌ها به تفکیک برآورد شد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهند که طبقات پوشش کاربری اراضی طبیعی در آینده روند کاهشی خواهند داشت و به کاربری‌های انسانی تبدیل خواهند شد. با توجه به افزایش جمعیت و نیز افزایش نیاز انسان به زمین و نیز تمایل انسان به بهره برداری از طبیعت، وقوع چنین تبدیلاتی قابل تصور است، اما باید روند این تغییرات مورد توجه قرار بگیرد تا منابع طبیعی منطقه به شیوه پایدار مورد بهره برداری قرار گرفته و این تغییرات منجر به نتایج وخیمی نگردد.